آخوند محله رامسر
امروزه آخوند محله مرکز شهر رامسر است و بازار و مراکز دادوستد در آنجا قرار دارد و با آنکه شهر گسترش زیادی پیدا کرده و بازار روز، پاساژ و مغازه های زیادی در نقاط دیگر شهر دایر گردیده است، از اهمیت آخوند محله چیزی کاسته نشد. نام پیشین آن ((کِیا کلایه)) بوده است. دو طغری سند خطی که فتوکپی آن نزد نگارنده موجود است و مربوط به سنه 1146 هجری قمری و سنه 1190 هجری قمری می‌باشد حاکی از آن است که تا پایان قرن دوازدهم این محل کیا کلایه نام داشت و احتمالاً در اوایل قرن سیزدهم نامش مبدل به آخوند محله شده است در اسناد یاد شده است که تقسیم نامه املاک موروثی سادات پلاسیدی این سامان می‌باشد، چندین بار از کیا کلایه نام برده شد که حدود و مشخصات آن کاملاً منطبق با آخوند محله است. ظاهراً نام ((کیا کلایه)) با سادات کیائی که از نیمه دوم قرن هشتم تا قرن دهم در این منطقه همچون دیگر مناطق تنکابن و گیلان ((بیه پیش)) حکومت داشتند، بی‌ارتباط نیست چه واژه ((کلایه)) و ((کلاً)) به فارسی و طبری قریه و دیه محله را گویند و مزید مؤخر امکنه است و کیاکلایه به معنای قریه و محله کیا می‌باشد. بعدها که بزرگان علم و ادب از این محله بر خواستند و کلمه آخوند پیش از نامشان آمده است، مانند آخوند محله ملأ عبدالرزاق، آخوند ملأ حبیب اللّه، آخوند ملأ محمد باقر، آخوند ملأ عبدالواسع و ده ها نام دیگر... ساد ات پلاسیدی شاخه سخت سر در این محل سکونت یافتند و سلسله نسب شان به مرحوم اقا پلاسید میرسد.
آثار و ابنیه آخوند محله رامسر
در آخوند محله رامسر آثار و ابنیه قدیمی زیادی وجود داشت که متأسفانه اغلب آن‌ها از میان رف و امروزه فقط نامی از آن‌ها باقی‌مانده است. ناآگاهی بعضی افراد علاقه‌مند به امور دینی، سبب گردید که بعضی از مساجد قدیمی از بین برود و بناهای جدیدی که هیچ تناسبی با گذشته‌اش ندارد جایگزین آن شود. ازجمله این بناها مسجد میر الباقی آخوند محله، حمام قدیمی آخوند محله، مسجد نارنج بن و بعضی آثار دیگر می‌باشد که شرح آن در صفحات آینده و بخش مساجد و مدارس خواهد بود.
حمام
در عصری که اغلب مردم اهمیت بهداشت و نظافت آگاهی کمی داشته و نسبت به حمام بیگانه بودند، مرحوم میر عبدالباقی اقدام به تأسیس حمام عمومی کرد و با کمک و همّت جمعی از مؤمنان حمامی بنا نهاد که تا آن زمان بی‌سابقه بود. ین حمام که در انتهای کوچه سادات آخوند محله قرار داشت، نزدیک به صد سال دایر بود و مردم از دور و نزدیک برای استحمام بدان جا می‌آمدند. ظاهراً پیس از آنکه حمام یاد شده بنا شود، حمام وجود داشت و در یک سند خطی که در سنه 1190 هجری قمری نوشته شد بدان اشاره گردید.
مؤلف نضرة الناظرین که معاصر مرحوم میر عبد الباقی بوده و هردو در یک سال به دنیا آمدند و میان شان مراوده و دوستی و خویشاوندی برقرار بود، درباره این حمام می‌نویسد: ((... نیز در آنجا (جواهرده) حمام بزرگی با کمک مرحوم وزیر صدر اعظم میرزا اقا خان بنا نهاده و با حمام زمستانی که با کمک جمعی از مسلمانان متدین بنا نهاده بود ...)). متأسفانه بین سال‌های 35_40 شمی به صورت متروکه درآمد و با آنکه بنایی مس تحکم بود و با اندک مرمت از نابودی مصون می‌ماند، در زمره آثار تاریخی قرار می‌گرفت. چندی بعد از بیخ و بن برچیده شد و به باغ مرکبات تبدیل گردید و اکنون هیچ نشانی از آن بر جای نیست و کسی نمی‌داند در کدام نقطه حمام وجود داشت.
اتاق!
شاید برای خوانندگان گرامی شگفت‌انگیز باشد که اتاق در اینجا چه معنی دارد؟ اما این واژه برای کسانی که عمری از آن‌ها سپری شده است، یادآور خاطراتی است که اشاره به آن خالی از لطف نیست.
((اتاق)) یکی از بناهای عالی بود که تا پایان نیمه اول قرن چهاردهم هجری قمری در آخوند محله رامسر وجود داشت اما اکنون نه تنها آثاری از آن مشهود نیست بلکه جای آن را به صورت باغ مرکبات درآمده است. این بنا روزگاری مرکز قدرت ((الشیخ الاسلام تنکابن)) بوده و مرافعات، بسیاری از داوری‌ها، اجرای تعزیرات شرعی و بگیر و بندها در آنجا انجام می‌گرفت. این بنا از اتاق و یک سالن پذیرائی تشكیل می‌شد است و میهمانانی كه از راه دور و نزدیك به ((الشیخ الاسلام)) وارد نی شدند در آنجا مورد پذیرائی قرار نی گرفتند. تمام هزینه‌های اتاق را رعایا از محل درامد اراضی مزروعی برنج تأمین می‌کردند و این گونه اراضی به زمین‌های ((الخرج اتاقی)) معروف بود.
مقام شيخ الاسلامي، انتصابي بود و شيخ الاسلام طبق فرماني كه از سوي سلاطين قاجار صادر می‌شود، به اين مقام منصوب می‌گشت بر اساس مدارك موجود، اين منصب در خاندان شيخ الاسلام آخوند محله رامسر تا انقراض سلسله قاجار برقرار بود. بنا به روایات محلی و تحقیقاتی كه از سوی نگارنده به عمل آمد و شاهدان عینی كه در آن عصر در قید حیات بودند، نوعی زندان زیرزمینی در این عمارت «اتاق» وجود داشت و احتمالاً بزهكاران و کسانی كه سر از ربقه اطاعت شیخ الاسلام بر می‌تافتند. در این زندان به طور موقت باز داشت می‌شدند و مورد تنبیه قرار گرفتند. بعد از آنکه این بنا رو به ویرانی نهاد و آخرین شیخ الاسلام از مسند قدرت برکنار شد، آثار و علایمی چون غل و زنجیر در آن زندان مشاهده گردید. محل دقیق این بنا اکنون به صورت باغ مرکبات درآمده و در حد فاصل منازل مسکونی آقایان سید علینقی وسید حسین شیخ الاسلام در خیابان شهید مصطفی خمینی آخوند محله رامسرمی‌باشد.
درخت چنار
در آخوند محله رامسر درخت چنار قطور سر به فلک کشیده‌ای وجود داشت که صدها سال از عمر آن می‌گذشت. این درخت تا سی سال قبل سر به آسمان می‌سایید و در هر نقطه شهر قابل مشاهده بود اما متأسفانه براثر بی‌توجهی صاحبان درخت و مقام‌های مسئول شهر با قطع بی‌رویه شاخه‌ها، به‌تدریج خشک و نابود گردید اما تنه قطور خشکیده درخت که تو خالی بود به دستور شهردار وقت در میدان خلبان شهید خلعتبری رامسر نصب شد ولی به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی به‌تدریج از میان رفت. این درخت در فاصله پنجاه متری مسجد امام حسن مجتبی آخوند محله در ضلع جنوب شرقی در محوطه مرحوم سید قاسم پدر مرحوم حجة الاسلام سید مرتضی تنکابنی قرار داشت و در یک سند خطی که در سنه 1190 ه. ق تنظیم شد از آن نام برده شد.
[ بازدید : 111 ] [ امتیاز : 3 ] [ نظر شما : ]
